به گزارش پایگاه خبری پروژه ایران، انتخاب سیاست تثبیت نرخ ارز در صورتی که با افزایش شفافیت همراه باشد، میتواند نسبت به دیگر عوامل مانند رشد پولی در کاهش انتظارات تورمی موثر واقع شود.
برقراری سیاست تثبیت نرخ ارز نیاز به محدودیتهای بزرگ مالی و کاهش فعالیتهای سازندگی و تولیدی دارد. همچنین به دلیل تحریفات خاص اقتصادی، امکان انتخاب سیاستهای انبساطی مالی تحت نظام نرخ ثابت ارز افزایش مییابد، زیرا سیاستگذاران عقیده دارند که تحت این شرایط، انتخاب نظام نرخ ثابت ارز نسبت به نظام نرخ شناور ارز ارجحیت دارد و مقرون به صرفهتر است.
سیاست تثبیت با همراهی توسعه تجارت و سرمایه گذاری بین المللی میتواند موجب رشد اقتصادی شود. از طرف دیگر میتواند از توانایی سیاستگذاران برای توازن و تعدیل شوکها بکاهد و رفاه عمومی را به مخاطره اندازد.
در ایران محمد رضا فرزین، رئیس کل جدید بانک مرکزی از همان روزهای ابتدایی بر سر کار آمدن، زیربنای سیاستهای ارزی خود را مبتنی بر سیاست تثبیت یا ثبات بخشی عنوان کرد و در مصاحبه های مختلف ایجاد ثبات را عامل مفقود اقتصاد ایران خواند.
اقتصاد ایران در تقریباً همه بخشها وابستگی زیادی به نوسانات ارز داشته و بسیاری از کالاها بر اساس نرخ ارز قیمتگذاری میشود. به گفته فرزین مقرر شده است تا نرخ مرجعی برای قیمتگذاری در مرکز مبادله ارز و طلای ایران صورت گیرد، بر اساس منابع و مصارف ارزی و متغیرهای بنیادین، کنترل اقتصاد کشور، به عنوان هدف اصلی قرار گیرد.
رییس کل بانک مرکزی نرخ ارز در بازار آزاد را عاملی در راستای افزایش نرخ تورم و در اثر اخبار منفی می داند که به هیچ وجه با اقتصاد کشور همخوانی ندارد از این رو راه اندازی سامانه مبادله ارز و کالا نیز به همین دلیل شکل گرفت تا نرخ ارزهای که در بازار غیررسمی مبنای قیمت ارز قرار می گیرند متوقف شود و افزایش غیرمتعارف قیمت کالاها ناشی از اعلام نرخ غیررسمی ارز را از مرجعیت بیاندازد.
اما اینکه آیا چنین سیاستی تا کنون موفق بوده یا خیر و بررسی این که چقدر این سیاست دوام خواهد یافت سوالی است که کارشناسان به آن پاسخ داده اند.
هدر رفت درآمدهای ارزی در سیاست تثبیت
علی سعدوندی اقتصاددان در این زمینه با تاکید بر این که تجربه ثابت کرده است که در کشور ما هیچ نظارتی بر تخصیص ارز وجود ندارد، اظهار کرد: سیاستگذار اگر بخواهد میتواند درآمد ارزی کشور را برای حفظ ثبات بازار ارز به هدر بدهد.
وی ادامه داد: سیاستگذار نشان داده که در این زمینه بسیار بیرحم است و حتی حاضر نیست یک خط راهآهن پر سرعت در ایران تاسیس کند.
این اقتصاددان با بیان این که سیاستگذار حتی حاضر نیست برای تکمیل خط راهآهن 180 کیلومتری بین تهران و اصفهان ارزی تخصیص دهد، بیان کرد: این در حالی است که شرکت 14 سال است که منتظر این تخصیص ارز است.
سعدوندی با اشاره به این که پس ما هرچه درآمد ارزی داشته باشیم صرف تثبیت نرخ بازار ارز میشوذ، خاطرنشان کرد: اما این روند تا کی میتواند ادامه یابد؟ تجربه سال 96 و 97 نشان میدهد این روند تا زمانی میتواند ادمه یابد که نرخ ارز به یک سوم ارزش ذاتی خود برسد میتواند ادامه یابد.
به گفته وی، بنابراین دولت میتواند تا پایان سال بعد به این سیاست ادامه دهد ولی درنهایت حکوم به شکست است. اما هرچه دیرتر شکست بخورد آثار تخریبی آن کمتر است.
او در پایان گفت: بمبها باید خنثی شود نه این که بدتر در اقتصاد مینگذاری شود.
به گزارش پروژه ایران، درحالی که سیاست تثبیت نرخ در دولت ابراهیم رییسی به جد در حال پیگیری است، که هر زمان نرخ ارز با تنشی مواجه و شروع به نوسان کرده، بانک مرکزی شروع به ارزپاشی در بازار کرده است.