به گزارش پایگاه خبری پروژه ایران، وزارت اقتصاد اعلام کرد: در کشور ما علاوه بر صادرات کالاهای غیرنفتی و ورود درآمدهای حاصل از آن، بخش قابل توجهی از درآمدهای ارزی از محل صادرات نفت و گاز است که در تراز بازرگانی اعلامی از سوی گمرک پیش از این اعلام نمی شد و آمار بازرگانی خارجی گمرکی شامل ارقام صادرات نفتخام، نفت کوره و میعانات گازی نبود، در حالی است که صادرات نفتی به عنوان منبع اصلی تامین ارز واردات کالاهای اساسی است.
وزارت امور اقتصادی و دارایی در تشریح این توضیحات که در پاسخ به گزارشهایی با تیتر « تراز «ناتراز» تجارت ایران» و « تراز تجاری منفی 12 میلیارد دلار شد» داده، تأکید کرد: آمارهای اعلام شده از روند صادرات کالاهای غیرنفتی در 9 ماه سال جاری نشان میدهد تراز تجاری از 10 میلیارد دلار عبور و به 11 میلیارد و 924 میلیون دلار رسیده است.
در بازه زمانی مورد بررسی برای اولینبار گمرک در آمار تجاری گزارش صادرات نفتی کشور را هم اعلام کرد تا به این طریق نفت هم که باید در این بررسی لحاظ شود، در اعلام تراز تجاری اعلام شود.مجموع مبادلات بازرگانی کشور در بازه زمانی مورد بررسی نشان میدهد، میزان صادرات قطعی کالاهای غیرنفتی کشور (به استثنای نفت خام، نفت کوره و نفت سفید و همچنین بدون صادرات از محل تجارت چمدانی)، بالغ بر 101 میلیون و 904 هزار تن و به ارزش 36 میلیارد و 434 میلیون دلار بوده است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، افزایشی 26.48 درصدی در وزن و کاهشی 0.68 درصدی در ارزش دلاری داشته است. همچنین میزان واردات کشور در این مدت، با افزایشی 6.04 درصدی در وزن و 12.29 درصدی در ارزش دلاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به 28 میلیون و 737 هزار تن به ارزش 48 میلیون و 358 هزار دلار رسید.
به طور کلی تراز تجاری یک کشور به تنهایی برای سنجش سلامت اقتصاد آن کافی نیست از این جهت، گمرک جمهوری اسلامی ایران با اصلاح رویه سابق برای محاسبه تراز تجاری برای نخستین بار در راستای ایجاد شفافیت در عملکرد تجارت خارجی، اقدام به انتشار تجارت خارجی با احتساب آمار صادرات نفت، برق و خدمات فنی و مهندسی در دولت سیزدهم کرد.
تعریف علمی تراز تجاری عبارت است از تفاوت بین ارزش واردات و صادرات برای یک دوره معین و کشوری که از نظر ارزشی بیشتر از صادرات خود کالا و خدمات وارد می کند و با کسری تجاری مواجه است،در حالی که کشوری که بیشتر از واردات کالا و خدمات صادر می کند، دارای مازاد تجاری است.
به لحاظ علمی و عرفی هیچ کشوری تراز تجاری را بدون در نظر گرفتن برخی منابع مانند نفت و گاز و یا با آن به تفکیک محاسبه نمی کند اما در کشور ما علاوه بر صادرات کالاهای غیرنفتی و ورود درآمدهای حاصل از آن، بخش قابل توجهی از درآمدهای ارزی از محل صادرات نفت و گاز است که در تراز بازرگانی اعلامی از سوی گمرک پیش از این اعلام نمی شد و آمار بازرگانی خارجی گمرکی شامل ارقام صادرات نفتخام، نفت کوره و میعانات گازی نبود، در حالی است که صادرات نفتی به عنوان منبع اصلی تامین ارز واردات کالاهای اساسی است. اکنون، گمرک جمهوری اسلامی ایران با اصلاح این رویه برای نخستین بار در راستای ایجاد شفافیت در عملکرد تجارت خارجی، اقدام به انتشار تجارت خارجی کشور با احتساب
آمار صادرات نفت، برق و خدمات فنی و مهندسی در دولت سیزدهم کرد که بر این اساس صادرات کشور در 9 ماهه سال جاری با احتساب نفت، برق و خدمات فنی و مهندسی و به استثنای آمار صادرات تجارت چمدانی به 63 میلیارد و 970 میلیون دلار رسیده، حجم تجارت خارجی کشور (مجموع واردات و صادرات) در 9 ماهه امسال با رشد 7 درصدی بالغ بر 112 میلیارد دلار رسیده و با احتساب صادرات نفت، خدمات فنی و مهندسی و برق، شاهد بالغ بر 15.5 میلیارد دلار مازاد تجارت خارجی در این مدت هستیم.