پروژه ایرانی : این کتاب کلاسیک که یکی از بزرگترین دستاوردهای علمی جهان غرب به شمار میرود، حاصل ماجراجوییهای علمی دانشمند جوانی است که عمر خود را وقف شناخت نزدیکترین گونهی جانوری به انسان یعنی شامپانزهها کرد!
به گزارش پایگاه خبری پروژه ایرانی، جین گودال، زنی جوان و ماجراجو بود که در سال ۱۹۶۰ تک و تنها به قلبِ جنگلهای تانزانیا رفت تا دربارهی یکی از نزدیکترین خویشاوندانِ انسان تحقیق کند. پس از صرف وقت فراوان در مناطق صعبالعبور و خطرناک جنگلی شامپانزهها کم کم به حضورش عادت میکنند و او موفق میشود خود را به جمع آنها وارد و با این موجودات بینظیر ارتباط برقرار کند. به این ترتیب این دانشمند جسور فرصت مییابد که همهی جوانب زندگی فردی و اجتماعی چند نسل از شامپانزهها را از تولد تا مرگ بهچشم ببیند و مستند کند.
کتاب «در سایهی انسان» روایتگر ماجرای سفر اُدیسهوار زنی است که فداکارانه قدم در راه علم میگذارد و بخش عمدهی وقایع زندگی شخصیاش نیز با موضوع تحقیقش آمیخته میشود. خوانندهی کتاب در این اثر با رفتار و کردار و حرکات و سکنات شمار فراوانی از شامپانزهها آشنا میشود و چهبسا با آنها همذاتپنداری هم کند! علاوه بر این، مطالعه همهجانبهی گودال دربارهی رفتار و ساختار اجتماعی شامپانزهها بینشهای ارزشمندی دربارهی پیچیدگیهای این حیوانات جذاب به خواننده ارائه میدهد.
از این رو کتاب گودال گزارشی جذاب از تجربیاتش در دوران زندگی در میان شامپانزهها محسوب میشود که ارتباطات و زندگی روزمرهی آنها را به شیوهای روشن و جذاب به تصویر میکشد. ارتباط عمیق گودال با شامپانزهها در نوشتههایش میدرخشد و باعث میشود خواننده احساس کند که در جنگل با او همراه است.
علاوه بر این، کتاب «در سایهی انسان» نه تنها بعنوان یک کاوش علمی دربارهی رفتار شامپانزهها عمل میکند، بلکه سوالات اخلاقی مهمی دربارهی حفاظت و رابطه ما با گونههای دیگر را هم مطرح میکند. کار گودال تأثیر قابل توجهی بر درک ما از نخستیها داشته است و به شکلگیری تلاشها برای حفاظت از گونههای مختلف جانوری در سراسر جهان کمک کرده است.
بطور کلی، «در سایهی انسان» نهتنها برای هر کسی که علاقهمند به رفتار حیوانات، نخستیشناسی یا حفاظت از حیوانات است خواندنی است بلکه از منظر شجاعت و پشتکار گودال در قامت زنی دانشمند نیز میتواند اثری الهامبخش و حتی سرگرمکننده باشد. همچنین داستانسرایی شیوا و مشاهدات عمیق و دقیق جین گودال، این کتاب را به یک کتاب کلاسیک جاودانه در زمینهی تحقیقات حیات وحش تبدیل کرده است.
استیون جِی گولد، جامعهشناس، معتقد است تحقیقات جین گودال دربارهی شامپانزهها یکی از بزرگترین دستاوردهای علمی جهان غرب است. همچنین جورج استید مقالهنویس نیویورک تایمز نیز مینویسد: نمیتوانم درآمدی بر زندگی شامپانزهها در حیات وحش متصور شوم واضحتر و نامنتظرهتر از اثر جین گودال».
جین گودال نخستیشناس و انسان شناس انگلیسی در سال ۱۹۳۴ در لندن به دنیا آمد. او در سال ۱۹۶۵ درجهی دکتری خود را از دانشگاه کیمبریج دریافت کرد و در سالهای بعد به سبب مستندهای تلویزیونی و تألیفاتش به شهرت رسید. گودال مهمترین و مشهورترین شخصیت حامی شامپانزههای وحشی و شامپانزههای دربند آزمایشگاههای علمی و باغوحشهاست. او سفیر صلح سازمان ملل است و تجربیات خود را در مورد جانوران و حفظ محیط زیست با سخنرانی در کشورهای مختلف در اختیار مردم دنیا میگذارد. او که در طول زندگی پربارش قریب به ۳۰ کتاب تألیف کرده که شماری از آنها نیز برای آشنایی کودکان با محیط زیست و حیات وحش بوده است، جوایز متعددی نیز در زمینه محیط زیست کسب کرده است.
نسخه اصلی کتاب در سایه انسان، برای اولین بار در سال ۱۹۷۱ منتشر شد و حمیدرضا حسینی و عبدالحسین وهابزاده اخیراً آن را به فارسی ترجمه کردهاند و نشر نو بهتازگی آن را در ۳۸۹ صفحه در قطع رقعی با جلد سخت و به قیمت 480 هزار تومان منتشر و روانه بازار کتاب کرده است.