گزارش مکتوب نشست نقد و بررسی کتاب آموزگاران و آموزش حقوق بشر

به گزارش پایگاه خبری پروژه ایرانی، او انگیزه‌ی نویسندگان را تجربه‌ی تلخ دوره‌ی بسیار دشوار اقتصاد ریاضتی - اقتصاد نولیبرالیستی - مارگارت تاچر و نقد این رویکرد که در دهه‌های اخیر بر سراسر جهان سایه انداخته ، بوده و همیشه از آن به عنوان " دورانی سیاه " یاد می‌کرده‌اند و در طیف مقابل تاچریسم قرار می‌گیرند. محتوای کتاب نیز نقد همین رویکرد است ، که به بهانه‌ی کوچک‌سازی کارآمد کردن و چابک‌سازی دولت و بالا بردن بهره‌وری ، به نقض فاحش حقوق اکثریت به سود اقلیتی کوچک دست یازیده است. او اعلامیه جهانی حقوق بشر و پیمان‌نامه‌ی حقوق کودک را تفکیک‌ناپذیر و مکمل هم شمرد.

عمادالدین باقی ، فعال حقوق‌بشر و عضو گروه جامعه‌شناسی حقوق انجمن ایران، یادآوری کرد، متاسفانه در ایران ، اکثریت قاطع مردم، با حقوق بشر و قوانین جاری هیچ‌گونه آشنایی ندارند.
این فعال حقوق بشر ، بر ضرورت آموزش و ترویج حقوق بشر، هم در مدرسه ، هم در جامعه پرداخت و در نقد وضعیت حاکم بر جامعه و عدم رعایت حقوق مردم ، از جمله حق آزادی پوشش و نقد حجاب اجباری و تضییع گسترده‌ی زنان ، به نقد سیاست‌زدگی در جامعه‌ی ما پرداخت و یکی از مصادیق آن در انتخابات اخیر ، اشاره کرد که خود مردم حق شرکت در انتخابات و بهره‌گیری از ساز و کار انتخابات ، به شرکت کنندگان تعرض و توهین کردند و آن را ناشی از عدم آشنایی با حقوق بشر و مکانیسم دموکراسی شمرد. سپس ، با نگاهی تطبیقی و انتقادی ، به برخی کاستی‌های آن پرداخت؛ از جمله عدم بررسی روند تکوین و تحول اعلامیه جهانی حقوق بشر، و عدم آموزش روش‌های کاربردی ، و ضرورت تدوین و تالیف کتاب‌هایی کاربردی برای آموزش حقوق بشر در مدارس ، سخن خود را به پایان برد.

محمدرضا نیک‌نژاد، از فعالان کانون صنفی معلمان و از کنشگران عدالت اجتماعی در انتقاد از اکثریت قاطع فعالان حقوق بشر و جامعه‌شناسان ، آن‌ها را نسبت به عدالت آموزشی و حقوق کودکان و آموزش کیفی و دانش‌آموزان خانواده‌های کم‌درآمد و مناطق محروم ، بی‌توجه دانست؛ و با اشاره به محتوی کتاب ، ترجمه‌ی آن را ضروری و به‌هنگام و آن را گامی مهم شمرد؛ و ضمن بررسی جنبه‌های روشنگرانه و انتقادی کتاب و تاکید مکررش بر اهمیت آموزش حقوق بشر و پیمان‌نامه حقوق کودک و جنبه‌ی جهانی و فراگیر، ترجمه‌ی کتاب را پر اهمیت دانست و خواندن آن را به آموزگاران و همه‌ی دغدغه‌مندان توصیه کرد؛ اما کاستی آن را نبود شیوه‌های کاربردی و روش‌های عملی، دانست.
نیک‌نژاد با اشاره به فعالیت‌‌های گسترده و سراسری اعضای کانون صنفی معلمان ایران، اعتراض خود را به محدودیت‌ها‌ی گسترده و فشارهای فزاینده‌ و بازداشت و زندانی کردن بسیاری از همکاران خود، ابیان کرد.
او بر ضرورت شجاعانه زیستن و شجاعانه بار آوردن دانش‌آموزان و فرزندان، تاکید کرد.

شهرام اقبال‌زاده، دبیر نشست، با پر اهمیت دانستن ترجمه‌ی کتاب، محور آن را، تاکید بر دو مقوله‌ی عمده‌ی صلح و عدالت و آزادی به مفهوم گسترده‌ی آن، شمرد.

او با اشاره به سخنان ژان ژاک روسو " انسان آزاد به دنیا می‌آید ، اما همه‌جا در بند است" او را واضع " قرارداد اجتماعی " و از پیشگامان دفاع از حقوق بشر و عدالت اجتماعی شمرد؛ در همین راستا، مقاله‌ی " روشنگری چیست؟ " کانت را مهم دانست، زیرا بر ضرورت آزاد شدن از قیمومیت استبداد و سلطه‌ی قیصر و قیمومیت کلیسا و برداشت‌های محدود کننده‌ی فعالیت‌های آزاد انسان و تاکید بر خروج از صغارت و حقارت و باز کردن غل و زنجیر استبداد سیاسی و سلطه‌ی مذهب قرون وسطایی و ضرورت آزادانه اندیشیدن و شجاعانه بیان کردن در سپهر اجتماعی، تاکید کرده؛ او افزود، اندیشه‌های مارکس را - فارغ از برداشت‌های کژ و کوژ - نماد عدالت اجتماعی در تاریخ فلسفه سیاسی و جامعه‌شناسی، در زمره‌ی کلاسیک‌های علوم‌اجتماعی و انسانی، به شمار آورد و گفت آن‌گونه که هم‌اندیش او ، فردریش انگلس ، بر مزارش گفت " مارکس چیزی نگفت جز این‌که " انسان برای این‌که بتواند آزادانه به علم و فلسفه و هنر و دین بپردازد، باید خوراک، پوشاک و مسکن داشته باشد " و به قول نویسندگان کتاب، هدف آرمانی نویسندگان کتاب نیز جز صلح و عدالت و آزادی و برابری سفید و سیاه و زن و مرد نیست.

تنها راه کنش اعتراضی جمعی و نهادی - و البته فردی - و گرد آمدن نهادهای مدنی و مردمی پراکنده و ضعیف در سطح ملی و بین‌المللی است.
ناگفته نماند حضور چشمگیر آموزگاران زن افغانستانی یکی از رهاوردهای خوشایند این نشست بود.
جادارد که از اتحادیه‌ی ناشران و انتشارات گل‌آذین که این فرصت را فراهم کردند، سپاسگزار‌ی کنیم.

گزارشگر : تحریریه پروژه ایران