زیرمیزی در کار نیست آقای رئیس‌جمهور!

 

سخنان رئیس‌جمهور محترم درباره بیمه تکمیلی و مقایسه آن با «زیرمیزی» در نظام درمانی کشور، هرچند به دلیل دغدغه‌های ایشان درباره عدالت در دسترسی به خدمات درمانی بیان شده، اما نیازمند بررسی دقیق‌تری است.

اصطلاح زیرمیزی برای دریافت غیرقانونی پول از سوی پزشکان خارج از چارچوب قانونی و تعرفه‌های مصوب است که به دلیل نواقص و ایرادهای نظام تعرفه‌گذاری نظام پزشکی رخ می‌دهد. اما بیمه تکمیلی، یک خدمت قانونی است که توسط شرکت‌های بیمه ارائه می‌شود و برای پوشش هزینه‌های مازاد بر بیمه پایه طراحی شده است. این خدمات، کاملاً شفاف و تحت نظارت نهادهای ناظر مانند بیمه مرکزی قرار دارد و قیاس بیمه تکمیلی با زیرمیزی، قیاسی مع‌الفارق است و تفاوت‌های بنیادین این دو را نادیده می‌گیرد.

 

ضمن اینکه بیمه تکمیلی در واقع شکاف‌های بیمه پایه با نرخ‌های خدمات درمانی را پر می‌کند، چراکه بیمه‌های پایه به دلیل محدودیت منابع و سیاست‌های بودجه‌ای، نمی‌تواند تمامی هزینه‌های درمانی را پوشش دهد. در این فضا، بیمه تکمیلی به مردم امکان می‌دهد تا خدمات درمانی بهتر و بیشتری را دریافت کنند که همین امر موجب افزایش رضایت مردم نیز می‌شود. مضاف اینکه بر خلاف ادعای آقای پزشکیان، ارائه خدمات بیمه تکمیلی منحصر به مراکز درمانی خصوصی نیست و در بسیاری از موارد شکاف نرخ‌های مراکز دولتی را هم پر می‌کند.

 

نکته دیگر اینکه، اقتصاد آزاد مبتنی بر رقابت، تنوع و حق انتخاب است. بیمه تکمیلی، محصول همین نظام رقابتی است که در آن شرکت‌های بیمه با طراحی طرح‌های متنوع و رقابتی، خدمات بهتری را به مشتریان ارائه می‌دهند. اگر بیمه تکمیلی محدود یا حذف شود، در واقع آزادی انتخاب مردم برای استفاده از خدمات بیشتر یا بهتر نقض خواهد شد.

 

همچنین، اقتصاد آزاد با تمرکز بر مکانیزم عرضه و تقاضا، بهینه‌ترین راه‌حل‌ها را برای تخصیص منابع ارائه می‌دهد. محدود کردن بیمه تکمیلی به معنای نقض این اصول است و می‌تواند به کاهش کیفیت خدمات درمانی و افزایش بار مالی بر دولت منجر شود. به ویژه در شرایطی که دولت بر اساس اعلام وزیر امور اقتصادی و دارایی در همین همایش، «دستش برای پرداخت یارانه‌ها تنگ شده است».

 

آقای رئیس‌جمهور باید توجه داشته باشند که حذف یا تضعیف بیمه تکمیلی پیامدهای منفی زیادی برای دولت و مردم خواهد داشت. حذف یا محدودیت بیمه تکمیلی در اولین قدم افزایش فشار مالی بر بیمه‌های پایه و دولت را به دنبال خواهد داشت، چرا که شکاف موجود را باید دولت پر کند.

 

در کنار این موضوع، کاهش کیفیت خدمات درمانی به دلیل کمبود منابع و افزایش نابرابری در دسترسی به خدمات درمانی بر خلاف دغدغه رئیس‌جمهور پیامدهای دیگر این موضوع خواهد بود.

 

باید توجه داشت که سخنان آقای رئیس‌جمهور درباره بیمه تکمیلی و مقایسه آن با زیرمیزی، نادیده گرفتن اصول رقابت، شفافیت و حق انتخاب در نظام اقتصاد آزاد است. بیمه تکمیلی نه‌تنها جایگاه مشخص و قانونی دارد، بلکه در صورتی که درست مدیریت شود، می‌تواند به ارتقای کیفیت خدمات درمانی کمک کند. به نظر می‌رسد به جای مخالفت با بیمه تکمیلی، باید بر اصلاح بیمه‌های پایه و شفاف‌سازی قوانین نظارت بر خدمات درمانی تمرکز شود.