معرفی 8 کتاب با موضوع سیره و سبک زندگی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها

به گزارش پروژه ایران، آنچه در پی می آید، معرفی 6 کتاب با موضوع سیره و سبک زندگی حضرت فاطمه (ع) است:

1. خاطر نازک گل
دفتر نشر معارف این اثر حسین سیدی ساروی را در 276 صفحه منتشر کرده است.

کتاب «خاطر نازک گل» جلد سوم از مجموعه چهارده جلدی «سیره کاربردی چهارده معصوم(ع)» یا «سبک زندگی معصومین(ع)» است که در دهه ۸۰، برنده جایزه کتاب سال حوزه علمیه قم شد. در این مجموعه سعی می شود مسایل مختلف زندگی از دیدگاه اهل بیت(ع) بیان شود و هدف این مجموعه پاسخ به این سئوال است که در روزگار امروز و برای انسان قرن بیست ویکم چگونه اهل بیت(ع) می توانند الگو باشند و چگونه آنها می توانند گرهی از زندگی مردم باز کنند. این سیره کاربردی که بیش از ۵۰ موضوع مثل سیمای ظاهری، سیمای باطنی، سبک زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی و سیاسی، دفاع از ولایت، خطبه های انقلابی حضرت(س)، ماجرای فدک، ارتباط با خدا، دیگران و طبیعت، را شامل می شود، برای عموم مردم به ویژه جوانان و نوجوانان نوشته شده است.

2. بانوی بهشتی در عرصه های حضور

نویسنده این کتاب سعید داودی است و مدرسه امام علی بن ابیطالب(ع)آن را چاپ کرده است.

این اثر مروری بر زندگانی و ابعاد شخصیت فاطمه زهرا(س) و تحلیلی از حضور اجتماعی ایشان در حوادث پس از رحلت پیامبر اسلام(ص) است. در این كتاب سعی شده است الگو بودن فاطمه زهرا در زمینه‌های فردی و اجتماعی برای زنان و دختران مسلمان، مورد تاكید قرار گرفته و گوشه‌هایی از ورود كردن ایشان در عرصه اجتماع مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. نگارنده ابتدا به تبارشناسی این بانوی بزرگ و كیفیت ولادت ایشان اشاره نموده و پس از آن ادوار مختلف زندگی ایشان را از لحاظ تاریخی مرور نموده است. آنگاه ابعادی از علم، اخلاق، عبادت، دعا و عصمت فاطمی را توصیف نموده و سیره ایشان را در زمینه مسایل خانوادگی، رفتار با همسر و فرزندان، ساده‌زیستی و ابراز مهر و محبت به اعضای خانواده را بیان كرده و نقش همسری و مادری ایشان را به عنوان اسوه برای زنان مسلمان مورد تاكید قرار داده است. در بخش دیگری از كتاب وی به فعالیت‌های اجتماعی فاطمه زهرا مانند كمك كردن ایشان به مستمندان، ایثار ایشان و نیز هدایت و رهبری زنان و آموختن علم به آنان نموده و حضور پررنگ ایشان در جریان اخذ بیعت اجباری از امام علی(ع)، در ماجرای غصب خلافت ایشان نیز در ماجرای غصب فدك و دفاع تمام قد ایشان از حقوق خود و همسر خویش را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و از این منظر نیز ایشان را اسوه زنان عالم دانسته است. وی فاطمه زهرا را از لحاظ كسب فضایل بلند اخلاقی نیز الگوی زنان دانسته و ابعادی از عظمت و جایگاه رفیع ایشان را در روز قیامت از منظری حدیثی بررسی نموده است.

3. سیره اخلاقی و سبک زندگی حضرت زهرا

محمد رضا جباری نگارنده این اثر و نشر معارف ناشر آن است. این اثر در 184 صفحه به رشته تحریر در آمده است.
ﺳﯿﺮه و ﺳﺒﮏ زﻧﺪﮔﯽ ﺣﻀﺮت زﻫﺮا ﻋﻠﯿﻬﺎاﻟﺴﻼم ﮐﻪ یگاﻧﻪ دﺧﺖ ﺣﻀﺮت رﺳﻮل ﺻﻠﯽ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﯿﻪ وآﻟﻪ اﺳﺖ و در ﺟﺎی ﺟﺎی زﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮد ﭼﻪ درﻋﺮﺻﻪ ﺷﺨﺼﯽ و ﭼﻪ در رویکردﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ، ﻧﻤﻮدﻫﺎی رﻓﺘﺎری ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺗﻌﺎﻟﯿﻢ اﻟﻬﯽ و ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از ﺳﻨﺖ رﺳﻮل ﺧﺪا ﺻﻠﯽ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ رادر ﺧﻮد ﭘﯿﺎده ﮐﺮده، ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮای ﻧﺴﻞ اﻣﺮوز ﺑﻪ وﯾﮋه زﻧﺎن و دﺧﺘﺮان ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﻼﻣﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻟﮕﻮﯾﯽ ﻣﻌﺼﻮم و ﻣﻮﺛﺮ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮔﺮدد. مولف محترم، در اﯾﻦ اﺛﺮ ارزﺷﻤﻨﺪ ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری از روایات و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﺎریخیﻣﻌﺘﺒﺮ و ﻣﺴﺘﻨﺪ و ﺣﺘﯽ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آﺛﺎر اﻫﻞﺳﻨﺖ، زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺣﻀﺮت زﻫﺮا ﻋﻠﯿﻬﺎاﻟﺴﻼم را در ﺳﻪ ﺣﻮزه اﺧﻼق ﻓﺮدی، اﺧﻼق ﺧﺎﻧﻮادﮔﯽ و اﺧﻼق اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺑﮑﺸﺪ. مولف در فصل اول کتاب به عنوان معنا شناسی به موضوعاتی همچون اخلاق، اخلاق فردی، اخلاق اجتماعی و اخلاق خانوادگی و اجتماعی و در نهایت سبک زندگی پرداخته است. فصل دوم کتاب به بحث اخلاق فردی در دو موضوع خصلت های مرتبط با نیازهای جسمانی که عبارت اند از تغذیه، پوشاک، بهداشت، آراستگی و زینت، خواب و استراحت، کار و معیشت، و خصلت‌های مرتبط با شخصیت های معنوی در محورهای معرفت و بصیرت، نگاه توحیدی، توکل، تقید به شریعت و اوامر خدا و رسول(ص)، اهتمام به عبادات سخت و طاقت فرسا، صبر و استقامت، سکوت و صداقت و حجب و حیا را مورد بررسی قرار داده است. فصل سوم این کتاب شامل موضوع تبیین اخلاق خانوادگی حضرت زهرا(س) در چهار محور شیوه رفتار با والدین، رفتار با همسر، فرزندان، خویشاوندان و... است. فصل چهارم نیز با موضوع «اخلاق اجتماعی» موضوعاتی چون حضور موثر در عرصه‌های اجتماعی، رعایت آداب دینی در روابط اجتماعی، دگرگونی و پرهیز از خودمحوری، خدامحوری در دوستی ها و دشمنی ها، عدالت گرایی و ظلم ستیزی و خدمات علمی و فرهنگی حضرت صدیقه طاهره(س) را در برمی‏‌گیرد.

4. صحیفه فاطمیه

احمدرضا اخوت و شهربانو کندی این مجموعه گران¬سنگ را گردآوری کرده و نشر قرآن و اهل بیت نبوت آن را چاپ کرده است. این مجموعه 255 صفحه است.

این کتاب، مجموعه‏ای از خطبه‏‏ها، كلمات قصار، دعاها، اشعار، فضایل و كرامات منسوب به حضرت فاطمه زهرا (س) است. و در شش فصل، سامان یافته است: چهل حدیث در فضیلت حضرت فاطمه زهرا، خطبه‏ها، بیانات طولانی آن حضرت، كلمات قصار و حكمت‏آموز، اشعار منسوب به آن حضرت، دعاها و حرز متعلق به آن حضرت، و نیز ملحقات كه مشتمل بر: مطالبی درباره فضیلت تسبیح حضرت زهرا، زیارت مشهوره، نمازها، نقش انگشتر، كنیه‏ها و القاب، و فضیلت فضه و هم‏نشینان فاطمه در آخرت و حشر با اوست.

5. فرهنگ جامع سخنان حضرت فاطمه

اصل كتاب با نام «موسوعة كلمات الصديقه الطاهره فاطمة الزهرا (سلام الله عليها)» است كه توسط گروه حديث پژوهشكده باقرالعلوم(ع)، به فارسی ترجمه گردیده است. این کتاب، مروری بر گوشه‎هایی از زندگانی فاطمه زهرا (س) و فضایل آن بانوی گرامی است. موسوعه كلمات الصديقه الطاهره فاطمه الزهرا در دو جزء كه جزء اول شامل احاديثي است كه تاريخ صدور آنها از آن حضرت مشخص بوده است و بر طبق تاريخ زندگي آن حضرت در هشت فصل از پيش از ولادت تا لحظه شهادت تنظيم گرديده است و جزء دوم شامل احاديثي است كه تاريخ صدور آنها معلوم نبوده و بر اساس موضوعاتي كه از محتواي حديث استخراج شده است در چهار بخش عقايد، اخلاق، احكام و ادعيه تنظيم گرديده است.

6. فرهنگ سخنان فاطمه الزهرا(ع)

محمد دشتی این اثر را گردآوری کرده است. انتشارات مشهور آن را در 270 صفحه منتشر کرده است.
کتاب، فرهنگ الفبایی سخنان و کلمات فاطمه زهرا(س) در موضوعات گوناگون است. نویسنده، کلیه سخنان حضرت فاطمه را شناسایی و مطالب و موضوعات آنها را استخراج و بر اساس حروف الفبا از حرف «آ» تا «یا» در ضمن مدخل های متعدد و با نقل ۲۱۳ حدیث از منابع روایی امامیه، تنظیم کرده و پس از نقل متن سخنان فاطمه(س)، بدون ذکر اسناد آنها به ترجمه و توضیح آنها پرداخته است.

دسترسی آسان به سخنان حضرت فاطمه و ترویج فرهنگ فاطمی، انگیزه مؤلف در تدوین این اثر بوده است. وی، در این کتاب در برخی مدل های مترادف و یکسان از شیوه ی نیز (رجوع کنید) استفاده کرده، تا شناخت کلمات و احاطه بر تمامی سخنان حضرت زهرا آسان تر شود.

گزینش این مدخل ها به صورت فارسی و بر اساس کلمات موجود در سخنان زهرا(س) بوده و نیز برخی به صورت انتزاعی ساخته شده اند. برخی از این مدخلها عبارت اند از: آیین همسرداری، ازدواج، ارتداد، پوشش، تلاوت، حق (انواع و اقسام حقوق)، ذکر، زکات، ساده زیستی، شادی، صحیفه فاطمه، عبادت، عصمت، غدیر خم، کربلا، مردم، هجرت و یاد و یادآوری.

به اعتقاد نویسنده، حضرت فاطمه در موضوعات گوناگون از جمله احکام فقهی، مسائل جنگ و جهاد، مسائل اعتقادی، اجتماعی، اخلاقی و سیاسی، کلمات و سخنانی دارد، و کتاب حاضر توانسته است این مباحث را در مدخل هایی تنظیم و ارائه دهد. در پایان کتاب، سیاهه موضوعی آمده است.

7. فاطمه (س) چشمه جوشان هستی

این کتاب، اثر احمد زمانی بوده که در ۴۹۴ صفحه منتشر شده است.

کتاب حاضر، زندگی درس آموز و الگوی همه زنان جهان را در پنج بخش بررسی کرده است: نیمه اول عمر پربرکت فاطمه (س) در مکه مکرمه، والاترین الگوی زنان جهان، جلوه‌های عصمت و هدایت‌گری در سیره حضرت فاطمه (س)، وصایا و حوادث روزهای پایانی عمر صدیقه طاهره (س)، یاران خاص و مرام نامه فاطمه (س).

8. جلوه های رفتاری حضرت زهرا (س)

کتاب حاضر با تألیف عذرا انصاری و در ۱۹۲ صفحه منتشر گردیده است.

این بانوی بزرگ با بینش و معرفت خود و با رفتارهای الهی اش، اسوه کاملی برای همه جهانیان به ویژه زنان است. بیان گوشه‌ای از این رفتارها می‌تواند درس آموز و زندگی ساز باشد، از همین رو اثر حاضر در فصل‌های مختلفی این جلوه‌های رفتاری حضرت را بررسی کرده است.

گزارشگر : قاسم قربانی