پروژه ایرانی : اثر اقتباسی به اثری گفته میشود که در خلق آن به طور عمده از عناصر یک اثر دیگر که قبلاً ایجاد شده و از حق تکثیر برخوردار است، استفاده شود.
به گزارش پایگاه خبری پروژه ایرانی، در سینمای جهان اقتباس از آثار ادبی امری بسیار رایج است اما ساخت یک اقتباس سینمایی باکیفیت از یک رمان یا داستان کوتاه چندان هم ساده نیست. اینجا چند اثر اقتباسی سینمایی را با هم مرور میکنیم:
کتاب آنچه با خود حمل میکردند
کتاب «آنچه با خود حمل میکردند» مجموعهای از داستانهای کوتاه به قلم رماننویس آمریکایی تیم اوبراین است. این داستانها درباره جوخهای از سربازان آمریکایی است که در جنگ با ویتنام به سر میبرند. اوبراین به طور کلی از بحث و گفتمان سیاسی در مورد جنگ ویتنام خودداری میکرد اما از اینکه دیگر آمریکاییهای هموطنش درک درستی از آنچه در جنگ گذشته ندارند، ناراحت بود و به همین جهت کتاب پیش رو را به رشتهی تحریر درآورد تا در حکم پاسخی برای ناآگاهی مردم باشد.
در سال 1998 میلادی فیلمی براساس داستان دلبر سونگ ترا بونگ» با بازی کیفر ساترلند ساخته شد که با عنوان سینمایی «A Soldier's Sweetheart به اکران درآمد.
همچنین اقتباس سینمایی دیگری از این کتاب به کارگردانی روپرت سندرز و با بازی تام هاردی در حال حاضر در مرحلهی پیشتولید قرار دارد. اسکات بی. اسمیت در حال اقتباس فیلمنامهی این اثر است.
کتاب شمال و جنوب
تلاقی عشق و وظیفه، مرد و زن، جنوب زیبا و شمال صنعتی و کارگران کثیف و بیسواد و صاحبان کارخانههایی مغرور و بیتدبیر در یک عاشقانهی کلاسیک! کتاب «شمال و جنوب» حول محور شخصیتی شجاع، مغرور و جذاب به نام مارگارت هیل است که بالاجبار از شهر زادگاهش به میلتون میآید؛ شهری صنعتی و خاکستری. او که از رفتار کارخانهداران با کارگردان دلزده است، بلافاصله از آقای تورنتون، صاحب کارخانهی جوان و مغرور شهر، بیزار میشود. الیزابت گاسکل با مهارت هر چه تمامتر، تضاد میان این دو را به عشقی عمیق و زیبا مبدل میکند.
از کتاب شمال و جنوب سه اقتباس تلویزیونی ساخته شده است:
ـ محصول سال 1966 که ریچارد لیچ در نقش آقای تورنتون و وندی ویلیامز در نقش مارگارت هیل ظاهر شدند.
ـ محصول سال 1975 با بازی پاتریک استوارت و روزالیند شنکس. جالب است که تیم پیگات اسمیت که در نسخهی سال 2004 در نقش آقای هیل بازی میکرد، در سریال سال 1975 نقش پسر او، فردریک، را ایفا میکرد.
ـ محصول سال 2004 که سندی ولش فیلمنامهی آن را نوشت و برایان پرسیوال کارگردانیاش را بر عهده گرفت. این سریال با بازی ریچارد آرمیتاژ و دنیلا دنبی دوباره علاقهی مخاطبان را به رمان شمال و جنوب جلب کرد. این اقتباس تا حد زیادی به کتاب الیزابت گاسکل وفادار است.
کتاب هزار و یک شب
میخواهید قصه بشنوید؟ اگر کتابی برای هزار و یک شبتان قصه داشته باشد چه؟ شهرزاد داستانگو در کتاب هزار و یک شب - جلد اول شما را به دنیای افسانه، جادو، غولان، پریان، تلبیس، نیرنگ، دلیری و جوانمردی میبرد و بهتزدهتان میکند. نسخهای که اکنون از این کتاب در دست دارید، ترجمهی عبداللطیف طسوجی است که در زمان قاجار از عربی به فارسی ترجمه شد و مملو از اشعار فارسی دلکش است.
براساس داستانهای معروف هزار و یک شب مانند علاءالدین، علیبابا و سندباد اقتباسهایی به صورت انیمیشن، فیلم و سریال پدید آمده است که قطعاً با آنها برخورد داشتهاید. یکی از اولین کارگردانان سینما یعنی ژرژ ملیس، براساس این کتاب فیلم «قصر هزار و یک شب» را ساخت. رابرت اروین دو فیلم «دزد بغداد» از رائول والش و «داستانهای عشقی هزار و یک شب» از پازولینی را جزء شاهکارهای برتر سینما معرفی میکند. فیلمهای هزار و یک شب به کارگردانی آلفرد ای. گرین و «شبهای عربی» ساختهی آلن بیتس، از مشهورترین ساختههای سینمای آمریکا هستند. نمیتوان از اقتباسهای کتاب هزار و یک شب گفت و به سوئیت سمفونیک کورساکف با نام «شهرزاد» اشاره نکرد.
کتاب پیرمرد و دریا
ارنست همینگوی، پدر ادبیات مدرن آمریکا، در کتاب صوتی پیرمرد و دریا که موفق به دریافت جایزهی ادبی پولیتزر نیز شده، داستان فرازونشیب جنگ و پیکار پیرمردی با بخت بد خود را روایت میکند و پایانِ غیرقابل پیشبینیاش را به زیبایی به تصویر میکشد.
جان استرجس در سال 1958 این داستان را بر پردهی سینما اکران کرد. این کار جایزهی اسکار را برای سازندهاش به ارمغان آورد. به غیر از این، داستان این کتاب موضوع سریالها، انیمیشنها، نمایشنامهها و آثار فرهنگی بسیار دیگری نیز بوده است.
کتاب شگفتیهای همه چیز فروشی نامیا
یک مغازه عجیب و غریب که در یک شب معمولی مخفیگاه سه دزد فراری میشود، اما با ورود یک نامهی ناشناس همهچیز آن شکل جادویی شگفتانگیز به خود میگیرد. این داستان کتاب شگفتیهای همه چیز فروشی نامیا اثر نویسندهی محبوب ژاپنی، کیگو هیگاشینو، است که در ژانر رئالیسم جادویی به رشتهی تحریر درآمده و یکی از پرفروشترین عناوین این ژانر در سراسر جهان محسوب میشود.
ـ طی سالهای 2013 و 2016 گروه کارامل باکس چند اجرای تئاتری با الهام از این داستان در ژاپن به روی صحنه برد. این نمایشها به کارگردانی یوتاکا نارویی انجام شد و تغییراتی در برخی از مشخصههای داستان اعمال کرد.
ـ در سال 2017 یک اقتباس سینمایی در ژانر فانتزی و به همین نام در کشور ژاپن ساخته شد. کارگردانی فیلم را ریویچی هیروکی و پس از نمایش بر روی پردههای این کشور با استقبال خوبی مواجه گشت.
ـ در همان سال اقتباس سینمایی دیگری از این داستان با نام «نامیا» در کشور چین ساخته شد. هان جیه این اثر را کارگردانی کرد و جکی چان، بازیگر مشهور چینی، بازی در نقش نامیا را بر عهده گرفت.
کتاب زندگی پیش رو
کتاب «زندگی پیش رو» به قلم رومن گاری، نویسندهی چیرهدست فرانسوی، داستان غمانگیز دو مطرود را در دل محلههای فقیرنشین پاریس بیان میکند. این کتاب زندگی پسر مسلمان کوچکی به نام مومو را میگوید که زنی یهودی به نام مادام رزا، از بازماندگان آشویتس، او را به سرپرستی میگیرد. ماجرا از زبان کودکانهی مومو بیان میگردد و رمان برندهی جایزهی ادبی گنکو شده است.
فیلم سینمایی مادام رزا (Madame Rosa) به کارگردانی موشه میزراهی با الهام از همین کتاب و در ژانر درام ساخته شده است. این فیلم در سال 1977 به انتشار رسید و بازیگران مطرحی همچون سیمون سینیوره و کلود دوفا در آن به نقشآفرینی پرداختند. گفتنی است که فیلم در گیشه و همچنین در نگاه منتقدین به موفقیت چشمگیری دست یافته و جایزهی اسکار بهترین فیلم خارجی زبان و جایزهی سزار بهترین بازیگر نقش اول زن به آن تعلق گرفته و نامزد بهترین فیلم خارجی گلدن گلوب نیز شده است.
کتاب پیش از آنکه قهوهات سرد شود
توشیکازو کاواگوچی در یکی از محبوبترین کتابهای سایت آمازون، یعنی کتاب «پیش از آنکه قهوهات سرد شود» داستان کافهای منحصربهفرد را روایت میکند که به کمک یک صندلی مخصوص و یک فنجان قهوهی گرم و مطبوع، آدمها را به گذشته میفرستد...
در سال 2018 فیلم سینماییای با اقتباس از داستان این کتاب به کارگردانی ایوکو تسوکاهارا در ژاپن ساخته شد.
کتاب کشتن مرغ مینا
کتاب «کشتن مرغ مینا» نوشتهی هارپر لی یک کتاب تمام و کمال است در ستایش آزادگی و مذمت ضعیفکشی. اثری آنقدر قدرتمند که بعد از خواندنش با هربار دیدن مرغ مینا بر روی شاخهای یا در قفسی آزاده بودن را به یاد میآورید. هارپر لی برای این کتاب برندهی جایزهی پولیتزر شده است.
اقتباسهای فرهنگی و سینمایی از کتاب کشتن مرغ مینا:
ـ فیلم بسیار تحسینشدهی کشتن مرغ مقلد (1962) با سه جایزهی اسکار و با بازی گریگوری پک
ـ رمان تصویری کشتن مرغ مینا از فرد فوردهم (2018)
ـ نمایش کشتن مرغ مقلد از فیلمنامهنویس و نمایشنامهنویس شهیر آمریکایی آرون سورکین (2018)